Met behulp van een architect hebben we niet alleen de oude elementen weer gerestaureerd, maar ook enkele nieuwe, moderne, elementen aan de boerderij toegevoegd. Zo loopt er over een groot deel van het dak een glasstrook die zorgt dat het zonlicht nu middenin de boerderij valt.
De oude gebinten zijn weer in het zicht teruggebracht. Vanuit de hal kun je via allerlei doorzichtjes de complete gebintstructuur van de boerderij goed zien. De badkamers zijn als een losse dozen boven elkaar in de hal geplaatst. Alle wanden zijn met leem gestuct in zachte aardetinten en de badkamers hebben zogenaamde tadelact-wanden en vloeren. Dit geeft de boerderij een schilderachtige en zelfs wat mediterrane sfeer.
De naam Leemstee verklaard
Voor de boerderij hebben we voor een complete afwerking met leem gekozen vanwege de vochtregulerende werking, omdat het een natuurlijk bouwmateriaal is én omdat we het goed bij de oude sfeer vonden passen. Leem staat bekend om z'n isolerende en hygroscopische werking: het kan enorm veel vocht opzuigen en staat het langzaam weer af. Hierdoor is het nooit te droog of te vochtig. Veel mensen - vooral astmapatiënten - ervaren het als een heel prettig binnenklimaat.
Er is bijna vier ton leem in het huis gegaan: gespoten en gepleisterd. De basis is de raaplaag, een mengsel van natuurlijke leem, vermengd met gehakseld stro. Deze is nog zichtbaar op enkele plekken in de schuur en op de oude zolder. Over deze laag is een afwerklaag van kleurstuc aangebracht: een mengsel van leem, zand, kalk en natuurlijk pigment.
Op plekken waar water wordt gebruikt, hebben we het leem gepolijst met een kleurpasta. Er ontstaat dan een gladde laag: sasso, ook wel tadelact, genoemd. Door de goede vochtopname zie j nooit vochtige aanslag op de muren na het douchen. De vloeren van de hal en de badkamers zijn van gepolijste leem, aangebracht over de vloerverwarming. Ook de trap heeft een laag gepolijste leem.
Hoewel leem kwetsbaar is en er snel putjes in de muur ontstaan, kunnen die eenvoudig weer gevuld of dicht gesponsd worden. Scheuren in de tadelact kunnen met een beetje pasta en polijsten weer glad en dicht worden gemaakt. Op het hout is hier en daar leemverf gebruikt: een natuurlijke verf op caseïnebasis die je met dezelfde pigmenten als de leemstuc op kleur kunt brengen.
Duurzame renovatie en gebruik van materialen
Water
Aan de buitenzijde zijn alle goten verwijderd zodat het hemelwater de grond in kan lopen – de bestrating met Drentse keitjes vangt het water goed op. De brede overstek van het rietdak houdt de muren en het houtwerk droog. Alleen boven het terras is een goot aangebracht (van koper, omdat zink wordt aangetast door stoffen uit het riet).
Hergebruik materialen
Er zijn enkele nieuwe buitenmuren opgetrokken, hiervoor zijn oude handgevormde waalstenen gebruikt. Waar asbestplaten lagen zijn deze vervangen door gebruikte oudhollandse dakpannen. De materialen van de boerderij zelf zijn ook hergebruikt (zo zijn er 11 deuren herplaatst!). Voor de rest zijn tweedehands of antieke bouwmaterialen gebruikt: de schouw, de wasbakken, de gedeelde achterdeur, een stuk gebint, de planken vloeren, kruluitzetters van de ramen, etc.
Isolatie en dubomaterialen
Onder de planken vloer in de woonkamer zijn schelpjes geblazen voor natuurlijke isolatie en vochtregulatie. Het rietdak is geïsoleerd met steenwol en houtvezelplaten die - in tegenstelling tot gipsplaten - flinke golvingen kunnen opvangen. Daardoor hoefden we de kap niet 'uit te vlakken' en zie je ook aan de binnenzijde hoe de kap golft (met name op de vide is dat zichtbaar). In combinatie met de leem is er een flink pakket isolatie ontstaan dat ook behoorlijk brandveilig is.
De trapleuning is een strook onbewerkt gewalst staal.
Meer informatie:
Leemstuc: Sienna stucco, Weesp
Architect: AstridSiemer, Assen
